Zasady samokontroli w cukrzycy. Przypominamy, jak prawidłowo używać glukometru, o jakich badaniach powinien pamiętać diabetyk. Doradzamy, jaki glukometr wybrać.

Spis treści:

1. Czym jest samokontrola cukrzycy?
2. Samokontrola glikemii
3. Inne ważne elementy samokontroli
4. Badanie poziomu glikemii  we krwi za pomocą glukometru
5. Glukometr Glucomaxx^® BT

Czym jest samokontrola cukrzycy?

Samokontrola cukrzycy jest integralną częścią leczenia tej choroby. Obejmuje wszystkie działania podejmowane przez pacjenta (lub jego opiekunów), w celu prawidłowego wyrównania metabolicznego cukrzycy i jej ewentualnych powikłań. Bardzo istotny jej element stanowi dbanie o stan swojego zdrowia, poprzez odpowiednią dietę oraz aktywność fizyczną. Działania te wpływają na dobranie odpowiedniej metody leczenia, dostosowanie dawek leków a w konsekwencji skuteczność terapii^1,2. W razie postępu choroby, samokontrola umożliwia szybką reakcję i wczesną intensyfikację leczenia, a w efekcie opóźnia wystąpienie lub zapobiega powikłaniom².

Samokontrola glikemii

Najważniejszym elementem samokontroli jest regularne, zgodne z zaleceniami, badanie poziomu cukru we krwi, rejestracja wyników i analiza pomiarów. Zalecaną przez Polskie Towarzystwo Diabetologiczne częstość samokontroli glikemii przy użyciu glukometru, w zależności od sposobu leczenia cukrzycy, przedstawia tabela³.

Warto zwrócić uwagę, że w przypadku wystąpienia choroby, nudności, wymiotów, miesiączki, złego samopoczucia, a także wysiłku fizycznego czy spożycia alkoholu, należy wykonać dodatkowe pomiary glikemii, niezależnie od pory dnia.

Inne ważne elementy samokontroli

Wspominając o prawidłowej samokontroli cukrzycy, nie można pominąć⁵:

• Badania moczu pod kątem obecności cukru lub ciał ketonowych
• Monitorowania masy ciała
• Pomiaru ciśnienia tętniczego krwi
• Kontroli poziomu lipidów
• Codziennej samokontroli stóp
• Prawidłowej diety – spożywania posiłków dostosowanych do poziomu glikemii, masy ciała, wieku i możliwości, zaplanowanej aktywności fizycznej
• Wizyt kontrolnych u diabetologa i innych specjalistów (okulista, nefrolog, kardiolog) regularnych badań kontrolnych (w tym badania hemoglobiny glikowanej i badania moczu)

Zaniechanie systematycznej, codziennej, odpowiednio zaplanowanej samokontroli sprzyja powstawaniu powikłań cukrzycy. Natomiast stosowanie jej, wraz ze zdrową dietą, aktywnością fizyczną i przestrzeganiem zaleceń lekarza ułatwia utrzymanie poziom cukru we krwi w normie, szybką reakcję na niepokojące zmiany, ograniczenie występowania epizodów hiper- lub hipoglikemii. W efekcie pozwala zapobiec lub znacznie spowolnić rozwój wielu poważnych powikłań cukrzycy,  jak: retinopatia cukrzycowa, stopa cukrzycowa, miażdżyca, choroby układu krążenia.

Lekarze zwracają uwagę, że w Polsce choroby sercowo-naczyniowe występują u co drugiego chorego na cukrzycę i są przyczyną 2/3 zgonów w tej grupie pacjentów!  Zmiany mikronaczyniowe w dnie oka są swoiste dla cukrzycy i dotyczą 1/3 diabetyków po 40. roku życia, a retinopatia cukrzycowa i związany z nią obrzęk plamki mogą prowadzić do utraty wzroku. Około 60 – 70% pacjentów z cukrzycą doświadcza również objawów neuropatii cukrzycowej⁶. Uniknięcie tych powikłań jest możliwe tylko, gdy poziomy glukozy, od momentu rozpoznania cukrzycy, są utrzymywane w granicach jak najbliższych wartościom prawidłowym, co podkreśla istotność świadomej samokontroli.

Badanie poziomu glikemii  we krwi za pomocą glukometru

Co bardzo istotne, właściwe prowadzenie samokontroli glikemii wymaga prawidłowego posługiwania się glukometrem) oraz właściwej interpretacji wyników, w celu wykorzystywania ich do modyfikacji diety, wysiłku fizycznego i dawki stosowanych leków³.

Polskie Towarzystwo Diabetologiczne zaleca stosowanie glukometrów przedstawiających poziom glukozy w osoczu krwi z dopuszczalnym błędem: 15% dla stężeń glukozy ≥ 100 mg/dl (5,6 mmol/l) oraz 15 mg/dl (0,8 mmol/l) w przypadku stężeń glukozy < 100 mg/dl (5,6 mmol/l)³. Ponadto   glukometr powinien być dostosowany do potrzeb pacjenta, łatwy w obsłudze, transporcie oraz przechowywaniu, a także posiadać refundowane paski testowe⁴.

Aby prawidłowo wykonać pomiar należy^4,7:

• Przestrzegać czasu na oznaczenie glikemii zgodnie z harmonogramem
• Umyć ręce ciepłą wodą i mydłem, bez środka dezynfekującego, następnie dokładnie je spłukać i osuszyć
• Nakłuć opuszkę palca, najlepiej z boku
• Kroplę krwi bez kontaktu z paskiem umieścić na polu testowym
• Odczytać wynik badania na glukometrze
• Zdezynfekować i zabezpieczyć miejsce wkłucia
• Oczyścić glukometr

Glukometr Glucomaxx^® BT

Najnowszy glukometr Glucomaxx^® BT firmy Genexo stanowi dokładny i precyzyjny system monitorujący poziom glukozy we krwi. Jego design został starannie zaprojektowany, aby zapewnić nie tylko dokładność pomiarów, ale również komfort oraz dyskrecję użytkowania. Przydatnym elementem jest uchwyt na smycz, który nie tylko jest praktycznym dodatkiem, ale także działa jako zabezpieczenie przed ewentualnym zagubieniem urządzenia.

Dodatkowo, prosta obsługatego glukometru jest godna uwagi. Glucomaxx BT^® posiada zaledwie jeden przycisk ustawień, a dzięki podświetlanej szczelinie pomiarowej na pasek testowy możliwe jest dokonywanie precyzyjnych pomiarów nawet w trudnych warunkach np. w pokoju o słabym oświetleniu, co jest przydatne np. w nocy.

Niezwykle istotnym aspektem jest wbudowany moduł Bluetooth, który umożliwia przesyłanie danych z glukometru do aplikacji Zdrowiej. Dzięki temu użytkownik ma możliwość lepszej kontroli cukrzycy. Wykorzystanie glukometru w połączeniu z aplikacją Zdrowiej ułatwia zrozumienie wyników glikemii poprzez przejrzystą prezentację otrzymanych danych.  Ponadto, użytkownik ma możliwość przekazywania wyników swojemu lekarzowi na odległość, co wspomaga proces leczenia. Aplikacja Zdrowiej nie tylko motywuje do aktywności fizycznej poprzez krokomierz, ale także dostarcza wartościowych informacji na temat cukrzycy, wspierając w ten sposób cały proces terapeutyczny.

Optymalne wyrównanie metaboliczne cukrzycy odgrywa kluczową rolę w zapewnieniu diabetykom dobrej jakości życia oraz w minimalizowaniu ryzyka powikłań lub opóźnianiu ich rozwoju. Podstawą skuteczności kontroli cukrzycy, jest jak najlepsze zrozumienie zasad regulujących glikemię.

Piśmiennictwo:

1. Tobiaszewska M. i wsp., Metody samokontroli w cukrzycy u dzieci i młodzieży; Problemy Pielęgniarstwa 2011; 19 (4): 557–565;
2. https://diabetyk.org.pl/samokontrola-w-cukrzycy-typu-2/; dostęp: 28.08.2023;
3. Czupryniak L. i wsp. Zalecenia kliniczne dotyczące postępowania u osób z cukrzycą 2023. Stanowisko Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego. Curr. Top. Diabetes, 2023; 3 (1): 1–140;
4. http://diabetologiaonline.pl/files/filmy/pomoce_edu/pdf/mod_c-samokontrola-do_publikacji.pdf;
5. https://diabetyk.org.pl/samokontrola-w-cukrzycy-cukier-to-nie-wszystko/;dostęp: 28.08.2023;
6. https://www.mp.pl/cukrzyca/aktualnosci/198616,przybywa-chorych-na-cukrzyce
7. https://podyplomie.pl/diabetologia/26745,jak-nauczyc-pacjenta-prawidlowej-kontroli-glikemii; dostęp: 28.08.2023;
8. https://genexo24.pl/produkt/glukometr-glucomaxx-bt/; dostęp: 28.08.2023.

Glukometr Glucomaxx® BT – system monitorujący stężenie glukozy we krwi

Importer oraz podmiot prowadzący reklamę: Genexo Sp. z o.o. ; Producent: TaiDoc Technology Corporation; Autoryzowany Przedstawiciel w UE: MedNet EC-REP GmbH

To jest wyrób medyczny. Używaj go zgodnie z instrukcją używania bądź etykietą.

DIA/09.2023/01