Spis treści:
1. Jak niska temperatura działa na organizm diabetyka?
2. Jak minimalizować ryzyko wystąpienia hipoglikemii?
3. Jak chronić potrzebne diabetykowi urządzenia?
4. Sport w cukrzycy typu 2
Jak niska temperatura działa na organizm diabetyka?
Uprawianie sportów zimowych wiąże się ze zwiększonym zużyciem węglowodanów (ryzyko wystąpienia hipoglikemii), wynikającym z jednej strony z wysiłku fizycznego, a z drugiej z niskiej temperatury otoczenia, która powoduje, że dla utrzymania stałej temperatury ciała organizm zużywa więcej zasobów energetycznych. Należy również pamiętać, że niska temperatura może niekorzystnie wpływać na działanie urządzeń potrzebnych diabetykom. Dlatego ważny jest ich właściwy dobór, jego zabezpieczenie oraz odpowiednie ubranie.
Jak minimalizować ryzyko wystąpienia hipoglikemii?
Aby zminimalizować ryzyko wystąpienia hipoglikemii, osoby leczone insuliną, przed rozpoczęciem aktywności, powinny zredukować dawkę przyjmowanej insuliny lub spożyć dodatkową ilość węglowodanów (najlepiej długo wchłaniających się). Zaleca się też, przed udaniem na stok czy lodowisko, zjedzenie posiłku bogatszego w zdrowe tłuszcze, gdyż wówczas stężenie glukozy we krwi, po jedzeniu, podnosi się wolniej i jest bardziej stabilne. Natomiast w trakcie zimowych aktywności należy mieć przy sobie przekąskę, umożliwiającą szybkie podniesienie stężenie glukozy we krwi, na wypadek osłabnięcia i wystąpienia jakichkolwiek objawów hipoglikemii. Najlepiej, aby był to produkt, który nie zamarznie. Dobrze, aby osoby z otoczenia diabetyka były poinformowane o chorobie i możliwości hipoglikemii, aby w razie potrzeby mogły skutecznie służyć pomocą.
Częste i dokładne mierzenie poziomu cukru przy użyciu glukometru (np. Glucomaxx), podczas intensywnej aktywności, ma kluczowe znaczenie. Dzięki regularnej samokontroli można szybko ocenić jak modyfikować dawkę insuliny. Pomiary powinno się wykonywać w możliwie ciepłym, ochronionym od wiatru miejscu, a nie bezpośrednio na stoku.
Jak chronić potrzebne diabetykowi urządzenia?
Urządzenia potrzebne diabetykowi, takie jak glukometr, systemy monitorowania glikemii czy pompy insulinowe mogą nie działać prawidłowo w zbyt niskiej temperaturze. Insulinę również należy chronić przed zamarznięciem. Dlatego zaleca się umieszczenie ich blisko ciała, np. w wewnętrznych kieszeniach ubrania, jednak tak, aby mieć do nich łatwy dostęp. Należy też pamiętać, że zimowe sporty są powiązane z dużym prawdopodobieństwem upadku. Dlatego trzeba zwrócić uwagę na ograniczenie ryzyka zarówno zniszczenia urządzenia, jak i spowodowania przez niego dodatkowych obrażeń podczas upadku. Osobom z pompą insulinową nie zaleca się zakładać wkłucia od pompy na udach, ponieważ praca mięśni nasila działanie insuliny, co może skutkować hipoglikemią. Przed aktywnością na stoku lub lodowisku lepiej założyć wkłucie na brzuchu.
Sport w cukrzycy typu 2
Wyniki licznych badań wskazują na silną zależność między brakiem aktywności fizycznej a występowaniem cukrzycy typu 2. Dowodzą również, że aktywność fizyczna może zapobiegać rozwojowi choroby u osób obarczonych czynnikami ryzyka lub spowalniać przechodzenie stanu przedcukrzycowego w cukrzycę. Systematyczna aktywność fizyczna poprawia insulinowrażliwość i tym samym zwiększa szansę na opóźnienie rozpoczęcia insulinoterapii. W cukrzycy typu 2 aktywność fizyczna jest uważana za podstawę leczenia choroby. Chorym na ten rodzaj cukrzycy zaleca się właściwie wszystkie formy wysiłku fizycznego pod warunkiem, że choroba jest dobrze wyrównana i nie występują jej powikłania.
Aktywność fizyczna wpływa również na utrzymanie prawidłowej masy ciała, co jest niezwykle ważne w cukrzycy, zwłaszcza typu 2. Dlatego zachęcamy diabetyków do uprawiania sportów – również zimowych – z zachowaniem stosownych środków ostrożności.
Opracowano na podstawie:
1. https://mojacukrzyca.pl/cukrzyca-kontra-zima/
2. https://zdrowydiabetyk.pl/cukrzyca-a-sporty-zimowe-czy-narty-i-snowboard-sa-bezpieczne-dla-diabetykow/
3. https://zdrowydiabetyk.pl/jesien-i-niskie-temperatury/
4. http://diabetologiaonline.pl/pielegniarka_artykuly,info,169,0.html
5. Zalecenia kliniczne dotyczące postępowania u chorych na cukrzycę 2022 Stanowisko Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego