Objawy hipoglikemii
Skąd możemy wiedzieć, że mamy niedocukrzenie? Kiedy stężenie glukozy jest za niskie, zaczynamy odczuwać niepokojące symptomy. Jakie są objawy hipoglikemii?
- Drżenie palców
- Uczucie niepokoju
- Szybsze bicie serca
- Bladość skóry
- Zwiększone wydzielanie potu
- Drętwienie warg i języka
- Silne odczuwanie głodu
- Zmiany nastroju (u dzieci płaczliwość)
- Nagłe uczucie zmęczenia
Co należy zrobić, kiedy zaobserwujemy u siebie podobne dolegliwości? Należy spożyć odpowiednią ilość glukozy: najlepiej 1g na każdy kilogram masy ciała, lub mniejszą dawkę – 10-20 g. Po około 10-15 minutach poziom cukru we krwi powinien wzrosnąć o 35-75 mg/dl.
Pamiętajmy przy tym, że trzeba działać szybko – zbagatelizowanie objawów hipoglikemii prowadzi do ciężkich zaburzeń świadomości, które noszą nazwę neuroglikopenii.
O neuroglikopenii mówimy wtedy, gdy stężenie glukozy spada poniżej 40 mg/dl. Nie wolno do tego dopuścić, ponieważ stan ten jest zagrożeniem nie tylko zdrowia, ale także życia!
Jak się zabezpieczyć na wypadek hipoglikemii?
Stałym wyposażeniem naszej apteczki domowej (a także zestawów podróżnych zabieranych na każdą wycieczkę lub wyjazd) powinien być glukagon. Preparat podaje się w formie iniekcji podskórnej lub domięśniowej, a także donosowo w przypadku, gdy chory ma z jakiegoś powodu trudności z połykaniem i nie może przyjąć glukozy doustnie (np. gdy jest nieprzytomny).
Każdy diabetyk powinien nosić glukagon zawsze przy sobie. Jeśli jesteśmy rodzicami dzieci chorujących na cukrzycę – zadbajmy o to, aby preparat znajdował się również w ich szkolnym plecaku, na wypadek wystąpienia silnej hipoglikemii.
Hipoglikemia nocna
Nocą niedocukrzenie występuje częściej, niż w ciągu dnia. Zdarza się, że pozostaje nierozpoznawalna, dlatego stanowi duże zagrożenie dla zdrowia – szczególnie małych dzieci. Objawy nocnej hipoglikemii czasami są tak intensywne, że budzą chorego. Jeśli jednak stan ten przebiega bezobjawowo, może prowadzić do wspomnianych już zaburzeń ze strony ośrodkowego układu nerwowego, czyli neuroglikopenii.
Jakie symptomy powinny nas zaalarmować?
- przyspieszona akcja serca (w nocy serce bije wolniej)
- pocenie się (może być mylnie interpretowane lub niezauważone podczas upalnego lata lub w ciepłym pokoju)
- ból głowy i zmęczenie po obudzeniu utrzymujące się do godzin przedpołudniowych
- koszmary senne
Przyczyny nocnej hipoglikemii
Niedocukrzenie w godzinach nocnych może wystąpić u każdej osoby chorej na cukrzycę, która jest leczona insuliną. Do przyczyn hipoglikemii nocnej zaliczamy np.:
- przyjęcie niewłaściwej dawki insuliny bazowej (najczęściej zbyt dużej)
- podanie szybkodziałającego analogu zamiast bazy (pomyłkowa zamiana pena)
- duży wysiłek fizyczny w godzinach popołudniowych lub po kolacji
- pominięcie lub niewłaściwy posiłek wieczorny
- spożycie alkoholu
- przyjęcie zbyt dużej dawki korekcyjnej przed snem (w celu obniżenia wysokiego stężenia glukozy)
Hipoglikemia i efekt odbicia
Niedocukrzenie mobilizuje organizm do podniesienia stężenia glukozy, aby odżywić komórki mózgu. Rośnie stężenie glukagonu produkowanego przez komórki alfa trzustki, adrenaliny oraz kortyzolu produkowanych w nadnerczach, a także hormonu wzrostu produkowanego w przysadce mózgowej. Taka zmiana stężenia hormonów skutkuje wystąpieniem hiperglikemii.