Spis treści:
- Jak cukrzyca uszkadza nerki?
- Czynniki ryzyka cukrzycowej choroby nerek
- Rozpoznawanie nefropatii cukrzycowej.
- Profilaktyka
Jak cukrzyca uszkadza nerki?
Hiperglikemia powoduje patologiczne zmiany w budowie i czynności nerek. Kłębuszki nerkowe, które filtrują i oczyszczają krew, zwiększają objętość. Rośnie również ciśnienie w tętniczkach wewnątrz kłębuszków, co powoduje ich postępujące uszkodzenie. W efekcie kłębuszki przepuszczają przez swoje błony białka, które w prawidłowych warunkach nie powinny dostawać się do moczu. Stwierdza się wówczas obecność białka w badaniu ogólnym moczu. Białkomocz z jednej strony jest wskaźnikiem uszkodzenia nerek, a równocześnie czynnikiem prowadzącym do dalszego uszkadzania nerek1.
Czynniki ryzyka cukrzycowej choroby nerek
Szacuje się, że nefropatia cukrzycowa rozwija się u 35–40% chorych na cukrzycę insulinozależną oraz u 25–30% chorych na cukrzycę niezależną od insuliny 2. Jest to w dużym stopniu uwarunkowane genetycznie. Natomiast do czynników ryzyka rozwoju nefropatii, które można kontrolować, należą1:
- długo utrzymujące się wysokie stężenia glukozy,
- nadciśnienie tętnicze,
- podwyższone stężenie cholesterolu,
- palenie tytoniu.
Rozpoznawanie nefropatii cukrzycowej.
Nefropatia cukrzycowa przez długi czas może przebiegać bezobjawowo. Dlatego należy regularnie wykonywać badania moczu i krwi1. Wczesnym wskaźnikiem uszkodzenia nerek, wskazującym na konieczność dalszej diagnostyki, jest obecność albumin w moczu. Zgodnie z zaleceniami Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego, u chorych na cukrzycę typu 1 badanie przesiewowe w kierunku zwiększonego wydalania albumin z moczem należy wykonywać raz w roku od 5-ego roku trwania choroby, zaś u chorych na cukrzycę typu 2 oraz u wszystkich chorych na cukrzycę ze współistniejącym nadciśnieniem tętniczym od momentu rozpoznania choroby 3.
Profilaktyka
W zapobieganiu cukrzycowej chorobie nerek najważniejsza jest kontrola głównych czynników ryzyka 1,3:
- prawidłowa kontrola metaboliczna cukrzycy, wyrażona wskaźnikiem hemoglobiny glikowanej HbA1c≤7%,
- utrzymanie prawidłowej wartości ciśnienia tętniczego,
- leczenie zaburzeń lipidowych,
- zaprzestanie palenia papierosów.
W sytuacji rozpoznania nefropatii cukrzycowej należy podjąć odpowiednie leczenie równocześnie stosując powyższe zalecenia, w celu zmniejszenia ryzyka lub spowolnienia tempa rozwoju przewlekłej niewydolności nerek.
Pamiętajmy, że samokontrola glikemii oraz ciśnienia tętniczego jest kluczem do uniknięcia powikłań cukrzycy. Dlatego zachęcamy do stosowania sprawdzonych – precyzyjnych i dokładnych glukometrów linii Glucomaxx® oraz iXell®, a także ciśnieniomierzy marki iXellence®.
Bibliografia:
1. Korzeniewska-Dyl I., Co to jest cukrzycowa choroba nerek? https://podyplomie.pl/diabetologia/30393,co-to-jest-cukrzycowa-choroba-nerek
2. Hałoń A., Zmiany w nerkach w chorobach metabolicznych, Pol. J. Pathol. 2011, 1 (supl. 1): 72 – 81
3. Zalecenia kliniczne dotyczące postępowania u chorych na cukrzycę 2022 Stanowisko Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego, Curr. Top. Diabetes, 2022; 2 (1): 1–134