Spis treści
1. Alkohol i jego wpływ na organizm
2. Jak powstaje cukrzyca wtórna?
3. Cukrzyca wtórna – zapobieganie i leczenie
Alkohol i jego wpływ na organizm
Zacznijmy od początku. Jak dobrze wiemy, alkohol jest jedną z najpowszechniej stosowanych używek na całym świecie. Spożywanie napojów wysokoprocentowych związane jest jednak nie tylko z ryzykiem uzależnienia.
Alkohol traktowany jest przez nasz organizm jak trucizna, którą należy szybko zneutralizować i wydalić. W procesie jego metabolizacji bierze udział głównie wątroba. Wytwarzane są w tym celu takie enzymy, jak katalaza, czy dehydrogenaza. Najkrócej mówiąc, dla naszych organów wewnętrznych usunięcie alkoholu z organizmu jest nierzadko ciężką pracą – w szczególności, jeżeli zdecydujemy się na spożycie dużej jego ilości.
Choć niewielka ilość np. wytrawnego czerwonego wina od czasu do czasu może pozytywnie wpłynąć na procesy trawienne oraz poprawiać insulinowrażliwość komórek – częstsze spożywanie alkoholu zdecydowanie bardziej szkodzi, niż pomaga. W szczególności, jeżeli sięgamy po tę używkę często, a przy tym wybieramy ciemne i słodkie piwa, czy drinki bazujące na kolorowych, słodkich sokach i napojach gazowanych.
Już sam alkohol jest dużą porcją dodatkowych kalorii, w połączeniu zaś z napojem lub sokiem kaloryczność może przekroczyć równowartość porządnego obiadu. Ponieważ organizm w pierwszej kolejności skupi całą energię na trawieniu i usuwaniu alkoholu – dostarczone wraz z nim cukry zostaną zmagazynowane w postaci tkanki tłuszczowej zlokalizowanej głównie w obrębie brzucha.
Jak powstaje cukrzyca wtórna?
Nadużywanie napojów alkoholowych wiąże się również z powstawaniem cukrzycy
wtórnej do nadużywania alkoholu. Do rozwinięcia się choroby dochodzi często w wyniku regularnego spożywania alkoholu przez dłuższy czas. Dochodzi wówczas do stanów zapalnych trzustki, czego efektem może być jej stopniowe uszkodzenie. Jeśli dojdzie do zniszczenia komórek beta wysp trzustkowych – gruczoł będzie wydzielał coraz mniejsze ilości insuliny. W efekcie dojdzie do przewlekłych hiperglikemii, które mogą doprowadzić nawet do kwasicy ketonowej, a w konsekwencji do śpiączki cukrzycowej i śmierci.
Cukrzyca wtórna – zapobieganie i leczenie
Skoro znamy już mechanizm powstawania cukrzycy wtórnej do nadużywania alkoholu, możemy się domyślić, iż najskuteczniejszym sposobem jej zapobiegania jest rozważne spożywanie alkoholu – choroba ta dotyczy bowiem wyłącznie osób nadużywających napojów wysokoprocentowych.
Niezależnie od podłoża, cukrzyca jest chorobą przewlekłą, którą będziemy musieli leczyć już do końca życia. Czy terapia cukrzycy wtórnej różni się od metod leczenia stosowanych w innych typach cukrzycy? Wszystko zależy od stopnia zaawansowania choroby w momencie diagnozy.
Na początkowym etapie wystarczy wdrożenie leków doustnych, zmiana nawyków żywieniowych oraz trybu życia – w pierwszej kolejności należy bezwzględnie i całkowicie wyeliminować alkohol, aby nie pogarszać stanu swojego zdrowia. Dodatkowo, leki stosowane w cukrzycy w połączeniu z alkoholem mogą spowodować kwasicę mleczanową, która może stanowić zagrożenie życia.
Jeśli cukrzycę wtórną zdiagnozowano u nas w późniejszym stadium rozwoju, konieczne będzie wdrożenie insulinoterapii.
Należy także pamiętać o regularnej samokontroli oraz badaniach specjalistycznych – w tym przypadku poszerzonych o komplet badań wykonywanych w schorzeniach wątroby i trzustki (m.in. ALT, AST, GGTP).
Bibliografia:
Polskie Towarzystwo Diabetologiczne, Zalecenia kliniczne dotyczące postępowania u chorych na cukrzycę 2021, Diabetologia Kliniczna, 2021