Szacuje się, że około 90% przypadków wszystkich diabetyków w Polsce stanowią osoby chore na cukrzycę typu 2. Przyczyną takiego stanu rzeczy jest m.in. fakt, iż zapadalność na tę chorobę związana jest z trybem życia. W dzisiejszym świecie zdominowanym przez wszechobecny pośpiech coraz trudniej jest nam się zatrzymać i na spokojnie zaplanować zdrowe posiłki, na przykład na cały tydzień z góry. Coraz częściej wybieramy rozwiązanie, które jest łatwo dostępne i szybkie – czyli zamówienie jedzenia. Dziś mamy do tego nawet specjalne aplikacje! Wystarczy kilka dotknięć ekranu smartfona… i gotowe. Pod nasze drzwi podjeżdża pizza. Jeżeli zabrzmiało to znajomo – tym bardziej zapraszamy do dalszego czytania. Może okazać się bowiem, że jesteś w grupie ryzyka!
Główna przyczyna rozwoju cukrzycy typu 2 to…
Otyłość. W szczególności otyłość brzuszna, charakteryzująca się tym, że organizm magazynuje duże zasoby energii w postaci tkanki tłuszczowej w obrębie brzucha.
Pozostałe czynniki ryzyka rozwoju choroby to.:
- nadciśnienie tętnicze,
- wysoki poziom cholesterolu i trójglicerydów,
- brak aktywności fizycznej (lub jej niewystarczająca ilość),
- wiek,
- czynniki genetyczne – cukrzyca występująca w rodzinie,
- wieloletnie przyjmowanie takich leków jak np. nieselektywne β-blokery, czy glikokortykosteroidy,
- przebyta wcześniej cukrzyca ciążowa,
- nadużywanie alkoholu.
Czy cukrzycę typu 2 można odziedziczyć?
I tak i nie. Aby odpowiedzieć na to pytanie, warto najpierw sobie uświadomić, z jakim mechanizmem jest związany rozwój cukrzycy typu 2. Przyczyną stanu, w którym dochodzi do zachorowania, jest zjawisko insulinooporności. Co to znaczy?
Insulinooporność to inaczej niezdolność komórek do zareagowania na działanie insuliny w sposób prawidłowy. Oznacza to, że choć trzustka wydziela insulinę w odpowiednich ilościach – tkanki ciała wykazują brak wrażliwości na ten hormon. W efekcie insulina nie jest wykorzystywana do dostarczania glukozy komórkom.
Jakie są przyczyny takiego stanu rzeczy? Może to wynikać z pewnej skłonności uwarunkowanej genetycznie – jeśli takową odziedziczyliśmy i dołączymy do tego kolejny czynnik, jakim jest nadwaga, możemy doprowadzić do rozwoju insulinooporności. Ta z kolei, jeżeli nie będzie odpowiednio leczona, może skutkować pojawieniem się cukrzycy typu 2. Oczywiście warto podkreślić: może, ale wcale nie musi!
Czy można uniknąć zachorowania na cukrzycę typu 2?
Tak! W przeciwieństwie do typu 1, w przypadku której zachorowalność jest niezależna od nas, cukrzycy typu 2 możemy uniknąć. Jak to zrobić?
Najkrócej mówiąc – spójrzmy na przedstawione wcześniej przyczyny choroby i zastanówmy się, co możemy zrobić, aby wyeliminować te czynniki z naszego życia. Jest to najprostsza i zarazem bardzo skuteczna metoda.
W większości przypadków bowiem prawdziwe cuda może zdziałać połączenie dwóch czynności:
- Zmiana nawyków żywieniowych
- Wdrożenie codziennej aktywności fizycznej
Takie działanie powinno poprzedzać jakąkolwiek inną metodę leczenia cukrzycy typu 2 – zanim zdecydujemy się na rozwiązania farmakologiczne, warto uświadomić sobie, jak wiele możemy zrobić we własnym zakresie.
Bibliografia
Gajewska M., Goryński P., Wysocki M. J., Otyłość i cukrzyca typu 2 jako główne przyczyny hospitalizacji w polskich szpitalach w 2008 roku, Probl Hig Epidemiol 2011, 92(1): 132-136
Janeczko D. Rozpoznawanie i klasyfikacja cukrzycy. Kształcenie podyplomowe. 2012, 3, 16-21,