W jaki sposób objawia się cukrzyca typu 2?
Początki choroby przebiegają najczęściej bardzo łagodnie, zaś jej symptomy są niemal niedostrzegalne. W przeciwieństwie do typu 1, cukrzyca typu 2 może się rozwijać latami. Również jej objawy dają o sobie znać stopniowo. Czy można jednoznacznie powiązać pojawiające się u nas dolegliwości z tą właśnie chorobą?
Pewna grupa symptomów może przypominać objawy cukrzycy typu 1. Wśród nich zauważymy np. zwiększone pragnienie (polidypsja), a co za tym idzie, częstsze i bardziej obfite oddawanie moczu (poliuria). Mimo dużego spożycia płynów ciągle chce nam się pić, a suchość w ustach pozostaje niezmienna. To jeden z pierwszych sygnałów ostrzegawczych, jakie może nam dawać organizm. Na co jeszcze powinniśmy zwrócić uwagę?
Pierwsze objawy cukrzycy typu 2 można łatwo przegapić
Poza wzmożonym pragnieniem, którego pojawienie się można z łatwością przypisać do innych czynników (np. upał), początkom choroby towarzyszy kilka dość charakterystycznych objawów. Cukrzyca typu 2 współwystępuje najczęściej ze zwiększoną masą ciała, a także nieprawidłową dietą. W takich warunkach zwiększone łaknienie nie musi być szczególnie podejrzanym objawem. Jeśli mamy niezdrowe nawyki żywieniowe i spożywamy duże ilości jedzenia, możemy nawet nie zauważyć, kiedy zwiększony apetyt (polifagia) stał się symptomem choroby.
Warto jednak wiedzieć, że odczuwanie zarówno silnego pragnienia, jak i łaknienia, wynika z mechanizmów związanych z progresją cukrzycy typu 2. Objawy te są z czasem coraz intensywniej odczuwalne, ponieważ organizm zaczyna się bronić przed chorobą.
- Rosnące stężenie glukozy we krwi wywołuje potrzebę spożycia dużych ilości płynów niezbędnych do rozcieńczenia nadmiaru cukru, a następnie wydalenia go wraz z moczem. W tym samym czasie pobierana jest również woda z naszych tkanek – co powoduje m.in. suchość skóry lub pogorszenie ostrości widzenia spowodowane odwodnieniem soczewki.
- Gdy komórki ciała nie otrzymują wystarczającej ilości glukozy, organizm reaguje tak, jakbyśmy w ogóle nie dostarczali węglowodanów z pożywieniem. Wzmożony apetyt jest mechanizmem obronnym, który ma zapobiec głodowaniu.
Alarmującymi objawami cukrzycy typu 2 mogą być także częstsze infekcje w obrębie dróg moczowych oraz narządów płciowych – szczególnie zakażenia grzybicze, ponieważ duże stężenie glukozy stanowi doskonałe warunki dla ich rozwoju.
Kolejny symptomem, który również może być problematyczny w rozpoznaniu i powiązaniu go z chorobą, jest senność i uczucie zmęczenia, a także związane z tym rozdrażnienie oraz zaburzenia koncentracji. Gdy ciągle chce nam się spać, odruchowo obwiniamy o taki stan rzeczy np. pogodę, czy stres w pracy. Warto jednak poobserwować swój organizm i zwrócić uwagę na to, czy przypadkiem nasze zmęczenie nie stało się już przewlekłe, niezależnie od tego, jak długo spaliśmy tej nocy. Jeżeli ciągła senność wydaje się podejrzana i wzbudza nasz niepokój – warto porozmawiać o tym z lekarzem pierwszego kontaktu.
Jakie objawy cukrzycy typu 2 zauważymy po dłuższym czasie?
Jak już wspomnieliśmy, początki choroby są często niedostrzegalne i przebiegają bezobjawowo – z tego powodu możemy żyć z rozwijającą się w naszym organizmie cukrzycą typu 2 i w ogóle nie zdawać sobie sprawy z jej istnienia. Tymczasem, gdy np. nie badamy się regularnie i nie wiemy, że poziom glukozy w naszej krwi jest wysoki (co w niektórych przypadkach może trwać nawet całymi latami), narazimy się na wystąpienie kolejnych dolegliwości.
- Nefropatia
Hiperglikemia sprzyja uszkodzeniom drobnych naczyń tętniczych (mikroangiopatia) w nerkach, co wpływa m.in. na wzrost wydalania białka (albumin) z moczem. U chorych może wzrosnąć ciśnienie tętnicze krwi oraz poziom kreatyniny.
- Retinopatia
Rozwijająca się mikroangiopatia może dotyczyć także naczyń występujących w gałkach ocznych, w konsekwencji powodując problemy ze wzrokiem (zmętnienie, niewyraźne, a nawet podwójne widzenie).
- Neuropatia
Zmniejszone czucie powierzchniowe i głębokie, mrowienie skóry nóg i rąk, częste skurcze oraz postępujące uczucie osłabienia mięśni to zespół objawów określanych jako neuropatia cukrzycowa. Stan ten może się przyczyniać m.in. do powstania stopy cukrzycowej – ponieważ nie odczuwamy bólu, możemy nawet nie wiedzieć, że ten symptom się u nas rozwija.
Cukrzyca typu 2 – im szybsza diagnoza, tym lepiej
Niemal bezobjawowy rozwój choroby przyczynia się do późnego jej wykrycia. Jeżeli nie badamy się regularnie, możemy doprowadzić do stanu, w którym nie tylko objawy cukrzycy typu 2 będą się z każdą chwilą nasilały, ale także zauważymy u siebie dolegliwości związane z przedłużającą się hiperglikemią. Wiele osób zgłasza się do poradni już w momencie występowania powikłań.
Aby tego uniknąć, warto obserwować swój organizm. Jeżeli pojawiają się jakiekolwiek niepokojące nas dolegliwości – należy zgłosić się do lekarza pierwszego kontaktu, który zleci kierunkowe badania diagnostyczne.
Bibliografia
Korzeniowska K., Jabłecka A., Cukrzyca (Część II), Farmacja Współczesna 2009; 2: 36-41
Polskie Towarzystwo Diabetologiczne. Zalecenia Kliniczne dotyczące postępowania u chorych na cukrzycę 2022. Diabetologia Kliniczna. 2022