Metformina w cukrzycy typu 2
Pierwszym lekiem, jaki jest wdrażany w ramach farmakoterapii, jest metformina. Preparat ten przynosi przeważnie pozytywne efekty u pacjentów w początkowym stadium cukrzycy typu 2 lub gdy chorobie towarzyszy insulinooporność. Minusem może być fakt, iż lek na początku przyjmowania może wywoływać niewielki dyskomfort ze strony układu pokarmowego – jednak są to przejściowe dolegliwości. Metformina jest lekiem, który reguluje poziom glukozy we krwi na czczo i po posiłku.
Gdy farmakoterapia oparta o metforminę przestaje przynosić oczekiwane rezultaty, stosuje się włączenie dodatkowego leku – np. pochodnej sulfonylomocznika (gliklazyd, glimepiryd). Są to leki hipoglikemizujące, czyli takie, które stymulują komórki beta wysp trzustkowych do wydzielania insuliny. Preparaty o takim działaniu mogą jednak powodować stany hipoglikemii, a także wywoływać efekty uboczne, wśród których najbardziej zniechęcającym do stosowania leku jest zwiększenie masy ciała.
Istnieją również preparaty łączące oba leki w jeden preparat, który nie wykazuje działań niepożądanych.
Pozostałe leki na cukrzycę typu 2
Oprócz przedstawionych powyżej leków, metforminę można łączyć również z innymi lekami na cukrzycę typu 2.
Jedną z możliwości są preparaty inkretynowe:
- analogi GLP-1 (dulaglutyd, extenatyd, czy liraglutyd), przyjmowane w formie podskórnych iniekcji.
- inhibitory DPP-4(gliptyny) podawane doustnie.
Leki inkretyninowe stymulują wydzielanie insuliny, hamują apetyt, opóźniają opróżnianie żołądka, hamują produkcję glukozy w wątrobie.
Inną ciekawą grupę leków stanowią flozyny (inhibitory SGLT2) hamujące wychwyt zwrotny glukozy w kanalikach nerkowych, co powoduje, że wraz z moczem wydalana jest większa ilość glukozy. Stosowanie leku przynosi bardzo dobre rezultaty szczególnie u osób zmagających się z otyłością i nadwagą, a także wysokim ciśnieniem tętniczym oraz dolegliwościami kardiologicznymi.
Metforminę można połączyć także z akarbozami, glinidami, czy glitazonami.
Insulina w leczeniu cukrzycy typu 2
Jeżeli farmakoterapia nie przynosi wystarczająco dobrych rezultatów, kolejnym krokiem jest zastosowanie terapii łączonej – do metforminy dołączana jest insulinoterapia. Początkowo wykorzystywane są w tym celu preparaty insulinowe o przedłużonym działaniu. Z biegiem czasu, w razie konieczności, stopniowo wdraża się insulinoterapię złożoną, zwiększając ilość iniekcji w ciągu doby.
Prowadzona w ten sposób terapia daje możliwość niezwykle elastycznego dopasowania do indywidualnych potrzeb i stanu zdrowia pacjenta.
Bibliografia
Buse J. B., Progresywne leczenie cukrzycy typu 2, Diabetologia Praktyczna 2001, tom 2, nr 1
Polskie Towarzystwo Diabetologiczne. Zalecenia Kliniczne dotyczące postępowania u chorych na cukrzycę 2022. Diabetologia Kliniczna. 2022