Kim są dorośli z cukrzycą typu 1?
Pierwsze objawy cukrzycy typu 1 u dorosłych często występują po kilku lub kilkunastu miesiącach od momentu rozpoznania zaburzeń gospodarki węglowodanowej. Pacjentom przepisuje się wówczas leki doustne, które przynoszą poprawę poziomów glukozy tylko na krótki okres. Po kilku miesiącach stosowania takiej terapii przestaje być ona skuteczna i pacjent wymaga insulinoterapii. Rozpoznanie brzmi najczęściej: cukrzyca typu LADA.
Osoby dorosłe z cukrzycą typu 1 to przede wszystkim jednak grupa pacjentów, u których choroba wystąpiła już w dzieciństwie. Osoby te posiadają wiedzę oraz ogromne doświadczenie w leczeniu. Zdążyli się oswoić z pewnego rodzaju rygorem, jaki narzuca terapia. Zwykle mają rodzinę, pracę, określony rytm dnia. Powtarzanie należnych czynności takich, jak korzystanie z glukometru, czy wykonywanie iniekcji insulinowych, a także codzienna samoobserwacja – nie stanowi już trudnego wyzwania. Należy jednak pamiętać, że wraz z wiekiem możemy zacząć postępować automatycznie, według naszych utartych schematów – a to może z czasem okazać się niebezpieczne. Im dłużej chorujemy, tym więcej uwagi powinniśmy poświęcać samokontroli.
Dorośli z cukrzycą typu 1 – wyzwania
Głównym celem samoobserwacji i leczenia diabetyka jest uregulowanie glikemii i utrzymanie jej na stabilnym poziomie. Cel terapii cukrzycy typu 1 u dorosłych, podobnie jak w przypadku pozostałych grup wiekowych, obejmuje maksymalne ograniczenie powikłań wczesnych hipo- i hiperglikemii oraz kwasicy ketonowej, a także powikłań późnych:
- retinopatii,
- nefropatii,
- neuropatii.
Ostre powikłania cukrzycy mogą stanowić zagrożenie utraty zdrowia, a nawet życia (wystąpienie hipoglikemii np. u kierowcy może się skończyć tragicznie). Kwasica z kolei prowadzi do wielu niebezpiecznych zaburzeń, np. do obrzęku mózgu oraz niewydolności narządowej. Taki stan rozpoczyna się nagłym i ostrym pogorszeniem samopoczucia, zaś w konsekwencji może skończyć się śpiączką, a nawet śmiercią.
Powikłania cukrzycy typu 1 u dorosłych
Do późnych powikłań choroby dochodzi w wyniku błędów popełnianych na co dzień. Mogą to być m.in.:
- źle prowadzone leczenie,
- brak należytej samokontroli,
- brak ruchu,
- niewłaściwa dieta,
- spożywanie alkoholu,
- palenie papierosów.
Warto o tym pamiętać, aby świadomie nie dopuścić do poważnych dolegliwości. Choć jesteśmy pod opieką lekarską, a bliscy są bezcennym wsparciem – stan naszego zdrowia w dużej mierze zależy od nas samych.
Należy mieć świadomość tego, że nawet nowoczesne leki, czy urządzenia do podawania insuliny i monitorowania glikemii, nie zdziałają wiele bez naszego zaangażowania w terapię. Choćbyśmy zaopatrzyli się w najdroższą na rynku pompę insulinową – jest to wciąż tylko urządzenie, które nie będzie w stanie wyręczyć nas w codziennym dbaniu o siebie w cukrzycy typu 1.
Bibliografia:
Cukrzyca typu 1 pod redakcją prof. Ewy Buczkowskiej, Wrocław 2006 rok
Diabetologia wieku rozwojowego Redakcja naukowa: Małgorzata Myśliwiec, Przemysława Jarosz-Chobot PZWL Wydawnictwo Lekarskie 2017
Polskie Towarzystwo Diabetologiczne. Zalecenia Kliniczne dotyczące postępowania u chorych na cukrzycę 2022. Diabetologia Kliniczna. 2022