Leki doustne
Preparatami wykazującymi największą skuteczność w leczeniu cukrzycy typu MODY, są pochodne sulfonylomocznika. Jest to grupa leków hipoglikemizujących. Ich działanie polega na stymulacji komórek beta wysp trzustkowych do produkowania większej ilości insuliny.
Działanie leków nie jest uzależnione od faktycznego stężenia glukozy we krwi. Z tego powodu, preparaty wspomagają produkcję insuliny nawet w sytuacji, gdy poziom glikemii zostaje unormowany.
Choć pochodne sulfonylomocznika wykazują bardzo wysoką skuteczność w leczeniu cukrzycy typu MODY, posiadają również skutki uboczne. Mogą powodować:
- Występowanie hipoglikemii
- Zmniejszenie wydzielania glukagonu
- Przyrost masy ciała
Preparaty, poza skutecznością, wykazują także przeciwdziałanie insulinooporności tkanek, a także hamują rozwój miażdżycy, minimalizują ryzyko tworzenia się mikrozakrzepów.
Insulinoterapia w cukrzycy typu MODY
Lekami stosowanymi dużo rzadziej – tylko w niektórych podtypach choroby – są preparaty insuliny lub jej analogi. Substancje te możemy podzielić z uwagi na szybkość działania. Wyróżniamy:
- Preparaty szybkodziałające
Stosuje się je najczęściej w trakcie insulinoterapii o elastycznym modelu, w ramach którego lek podawany jest kilka razy w ciągu doby. Preparaty o krótszym działaniu sprawdzają się w sytuacjach, gdy nie chcemy dostosowywać naszego rytmu dnia do sztywnych ram czasowych, jakie narzuca nam choroba. Insulina oraz jej analogi wykorzystywane w tym modelu to np.:
– Glulizyna
– Aspart
– Lispro
– Insulina ludzka R - Preparaty o przedłużonym działaniu
Innym rodzajem preparatów insulinowych oraz analogowych są leki długodziałające. Wykorzystuje się je jako insulinę bazalną w połączeniu z lekami doustnymi lub z preparatami insuliny szybkodziałającej w modelu intensywnej insulinoterapii:
– Insulina ludzka izofanowa NPH
– Detemir
– Glargine
– Degludec
Mamy również do dyspozycji mieszanki insulinowe insulin ludzkich lub analogowych o różnym składzie procentowym. Wykorzystywane są one w konwencjonalnym modelu terapii, który zakłada stosowanie do dwóch iniekcji dziennie.
Bibliografia:
Nowak-Oczkowska A. i inni, Cukrzyca typu MODY – obserwacje diabetologiczne, Endokrynol. Ped. 2018.17.2.63.89-96
Skupień J., Małecki M. T., Rozbudowywanie podziału cukrzycy – nowe podtypy i możliwości lecznicze, Diabetologia Praktyczna 2007, tom 8, nr 1
Polskie Towarzystwo Diabetologiczne. Zalecenia Kliniczne dotyczące postępowania u chorych na cukrzycę 2022. Diabetologia Kliniczna. 2022